Ngày 3/2, VOA Tiếng Việt loan tin “Hơn 30 nghị sĩ Mỹ phản đối việc xét công nhận kinh tế thị trường cho Việt Nam”.
VOA cho biết, 2 nhóm nghị sĩ Mỹ với hơn 30 người vừa kêu gọi chính quyền Biden không công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam, giữa lúc, giới chức Hà Nội cố gắng vận động Washington để sớm chấm dứt việc Việt Nam bị liệt vào hạng kinh tế phi thị trường.
Theo VOA, các yêu cầu của các nghị sĩ được gửi đến Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Gina Raimondo trong một bức thư đề ngày 28/1, trong bối cảnh Bộ này đang xem xét lại quy chế cho Việt Nam, dự kiến sẽ hoàn tất vào cuối tháng 7 tới.
VOA trích dẫn một thông cáo hôm 29/1, do Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, bang Massachusetts, đại diện cho 8 thượng nghị sĩ đã ký vào bức thư nói trên, viết: “Việc cấp quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam mà các tiêu chuẩn lao động chưa được cải thiện, bao gồm cả việc bật đèn xanh cho hàng hóa có sử dụng lao động cưỡng bức ở Trung Quốc, sẽ là một sai lầm nghiêm trọng”.
Các thượng nghị sĩ nhấn mạnh việc sử dụng lao động trẻ em và lao động cưỡng bức ở Việt Nam, cũng như mối quan hệ thương mại ngày càng tăng của nước này với Trung Quốc, đồng thời lập luận rằng, việc trao quy chế kinh tế thị trường sẽ làm trầm trọng thêm những sự méo mó thương mại đang diễn ra, đe dọa người lao động và các ngành công nghiệp Mỹ.
VOA dẫn lời bà Warren nói: “Bộ trưởng Raimondo nên lắng nghe mối quan ngại của người lao động Mỹ, không gây nguy hiểm cho an ninh việc làm của họ bằng chính sách thương mại tồi tệ”.
Tương tự, VOA cho hay, 25 dân biểu cũng gửi thư chung đến Bộ trưởng Raimondo, lập luận rằng, Việt Nam không đáp ứng các yêu cầu về thủ tục để thay đổi tình trạng.
Vẫn theo VOA, một thông cáo dẫn lại lời của Dân biểu Rose DeLauro, đại diện bang Connecticut, nói:
“Chính phủ của chúng ta đã hoàn thành nghiên cứu sâu rộng để xác định rõ vai trò của Việt Nam, như là một kênh chuyển tiếp hàng hóa Trung Quốc, được buôn bán không công bằng, nhằm tránh né luật thương mại đã có từ lâu. Chúng tôi phải đảm bảo luật thương mại của chúng ta không bị xâm phạm.”
Các nghị sĩ cảnh báo, một “quyết định vội vàng… sẽ làm suy yếu việc thực thi luật thương mại và an ninh quốc gia của Hoa Kỳ, chỉ càng khuếch trương và tạo lợi thế cho Đảng Cộng sản Trung Quốc và Đảng Cộng sản Việt Nam”, và làm tổn thương các ngành công nghiệp Mỹ cũng như người lao động của họ”.
Các nghị sĩ cũng nhắc lại việc Bộ Tài chính Mỹ gửi tờ trình tới Quốc hội, lưu ý rằng, chưa có đối tác thương mại lớn nào thao túng tiền tệ của Mỹ, nhưng đã đưa Việt Nam trở lại “danh sách giám sát” về chính sách ngoại hối. Bộ Thương mại Mỹ công bố vào tháng 10/2023 rằng, họ sẽ xem xét tình trạng nền kinh tế phi thị trường của Việt Nam, quá trình sẽ hoàn tất trong 270 ngày.
Các dân biểu lập luận rằng, có bằng chứng rõ ràng cho thấy, Việt Nam vẫn là một quốc gia chuyên chế với sự kiểm soát của nhà nước đối với các khía cạnh quan trọng của nền kinh tế. “Bộ Thương mại phải bảo vệ tính hiệu quả của luật thương mại quốc gia bằng cách duy trì tình trạng nền kinh tế phi thị trường của Việt Nam”, bức thư viết.
VOA cũng cho biết, gần đây, các lãnh đạo Việt Nam thường xuyên vận động giới chức Mỹ công nhận nền kinh tế thị trường của Việt Nam.
Cụ thể, giữa tháng 11/2023, khi phát biểu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở San Francisco, Chủ tịch nước Việt Nam Võ Văn Thưởng kêu gọi Mỹ công nhận Việt Nam là nền kinh tế trường. Ông Thưởng nói rằng, việc này cần được thực hiện “bằng quyết sách chính trị” chứ “không nên theo quy định một cách cứng nhắc”.
Trước đó, vào tháng 9/2023, Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đưa ra đề nghị tương tự, trong cuộc gặp với Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo và Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai tại thủ đô Washington của Mỹ.
Minh Vũ – thoibao.de
3.1.2024
