Văn hóa do Đảng lãnh đạo có là nhu cầu văn hóa của dân?
Ngày 6/3, RFA Tiếng Việt có bài “Văn hóa do Đảng lãnh đạo có là nhu cầu văn hoá của dân?”
Theo đó, truyền thông Nhà nước mới đây đăng bài viết của ông Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, ca ngợi cái gọi là “những dấu ấn về Đảng lãnh đạo văn hóa”.
RFA dẫn quan điểm của Phó Giáo sư – Tiến sĩ Hoàng Dũng, nhà nghiên cứu ngôn ngữ thuộc Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh, nhận định:
“Đảng lãnh đạo qua bộ máy của Đảng, cụ thể văn hóa là Ban Tuyên giáo. Chỉ cần thấy, thỉnh thoảng chỉ thị của Ban Tuyên giáo đưa xuống, các tờ báo không được đưa tin này, không được đưa tin kia… thì ta biết, họ lãnh đạo theo tiêu chuẩn văn hóa rất cũ, và họ “chống” cũng theo tiêu chuẩn rất cũ.”
“Người dân có một nhu cầu văn hóa khác, mà Đảng lại muốn một con đường khác. Mà cái đó là những việc hằng ngày đã đập vào mắt người dân, chẳng hạn như những chuyện mê tín dị đoan xảy ra rất gai mắt, nhưng chính quyền hoàn toàn bỏ lơ. Mặc dù việc vi phạm pháp luật rất rõ, mê tín dị đoan rất rõ, những chuyện gần đây như “cúng vong”, “ấn đền Trần”… tất cả những cái đó hằng ngày đều diễn ra.”
RFA cho biết, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà khi tham dự Hội nghị của Ban Chỉ đạo Trung ương, diễn ra vào ngày 4/1, từng nói “Xây dựng đời sống văn hóa phải xuất phát từ nhu cầu của người dân”.
RFA đặt câu hỏi: Thực tế, văn hóa do Đảng lãnh đạo có là nhu cầu văn hóa của người dân không?
RFA dẫn ý kiến của một người dân ở Sài Gòn, nói:
“Thực sự mà nói đến vấn đề nhu cầu văn hóa của người dân, thì rất cần, nhưng chủ trương của Nhà nước thì tôi thấy, có vẻ là văn hóa lồng ghép với chính trị để tuyên truyền thôi, chứ thực sự nhu cầu của người dân họ không quan tâm, tôi chưa thấy giải quyết vấn đề này.”
RFA nhắc lại nhận định của nhà nghiên cứu Nguyễn Khắc Mai – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Văn hóa Minh triết Việt, từng cho rằng, nói về văn hóa thì trước hết phải nâng cấp trình độ văn hóa của lãnh đạo. Mà muốn giới lãnh đạo học được, thì theo ông Mai, phải cho phép báo chí tư nhân thoải mái đưa tin. Có như vậy, lãnh đạo mới hiểu, cập nhật được… văn hoá.
Nhà báo độc lập Nguyễn Ngọc Già khi trả lời RFA, cho rằng, trước năm 1975, ở miền Bắc, có “hai thảm nạn rất lớn, đó là “Cải cách Ruộng đất” và “Nhân văn Giai phẩm”… đã gây ra những chết chóc, điêu tàn cho miền Bắc”, đồng thời “phá hủy phẩm giá người Việt Nam và văn hóa Việt Nam”.
Giai đoạn 2, theo ông Già, là sau năm 1975, thời điểm Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ. Trong giai đoạn này, “đổi tiền, tù cải tạo đối với người lính Việt Nam Cộng Hòa, thảm nạn thuyền nhân và đánh tư sản mại bản”… đã đánh sập nền kinh tế 20 năm của Việt Nam Cộng Hòa, và đánh tan luôn văn hóa Việt Nam Cộng Hòa.
Giai đoạn 3 là sau 1995, kéo dài đến hiện nay, “là cột mốc Hoa Kỳ bãi bỏ cấm vận và lập lại bang giao với Việt Nam”.
Vẫn theo ông Già, “Văn hóa cũng có khởi sắc, tuy nhiên không đáng kể so với sự xuống cấp trầm trọng về văn hóa. Đặc trưng văn hóa của giai đoạn này là một nền văn hóa lai căng, đua đòi, vong bản…”
Nhà báo Nguyễn Ngọc Già cho rằng, về văn hóa, dưới sự cai trị của Đảng Cộng sản Việt Nam trong gần 100 năm qua, là một nền văn hóa không có nguồn cội, bởi vì dựa trên Chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là đấu tranh giai cấp chuyên chính vô sản, chứ không bàn về xây dựng văn hóa theo một mô thức nào hay theo tư tưởng nào.
Hơn nữa, ông Già đánh giá, văn hóa Việt Nam, ngoài không có nguồn cội, nó không có lòng nhân đạo, không có lòng nhân ái… Văn hóa Việt Nam dưới sự cai trị của Đảng Cộng sản Việt Nam, là một nền văn hóa “lạc loài”.
Quang Minh – thoibao.de
