Khi nền kinh tế tệ hại thì ngân hàng cũng khốn đốn theo, bởi nhiều doanh nghiệp mất khả năng trả nợ, thì nợ xấu của ngân hàng cũng vì thế mà tăng lên. Trong cơn khủng hoảng, chỉ có những ngân hàng vốn mạnh mới trụ nổi, còn những ngân hàng yếu vốn thì sẽ rụng.
Nếu nói ở Mỹ, ngay cả Cục Dự Trữ Liên bang FED cũng là của tư nhân, thì ở Việt Nam khác hoàn toàn. Ngay cả các ngân hàng thương mại thì nhà nước cũng thọc tay vào sở hữu. Mà một khi nhà nước tham gia thị trường, thì đấy là cuộc cạnh tranh không lành mạnh.
Hiện nay, 4 ông lớn ngành ngân hàng (tức The Big four) đều là doanh nghiệp nhà nước. Đó là Vietcombank, Vietinbank, BIDV và Agribank. 4 ngân hàng này thực tế là doanh nghiệp cổ phần, nhưng nhà nước nắm trên 50% vốn điều lệ. Có thể nói, đây là những ngân hàng “không thể phá sản”, bởi nó là con cưng của Chính phủ. Còn lại, những ngân hàng tư nhân thì khác, không được hưởng những đặc quyền đặc lợi.
Muốn là cổ đông của 4 ông lớn không phải dễ, những suất đấy dành cho sân sau của các sếp lớn Bộ Chính trị, chứ tay ngang không chen vào được. Bởi nếu được làm cổ đông cho những ngân hàng này sẽ an toàn hơn những ngân hàng ngoài quốc doanh rất nhiều, vì nó được ưu tiên, mà đặc biệt là ưu tiên về việc hỗ trợ nguồn vốn.
Cho tới nay, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vẫn còn dùng chính sách hạn mức tăng trưởng tín dụng (tức là áp room tín dụng) để can thiệp vào việc cho vay của các ngân hàng thương mại. Có nhiều ngân hàng thương mại bị Ngân hàng Nhà nước áp room tín dụng một cách thô bạo. Họ nhận tiền gửi của khách hàng mà không thể cho vay vì cạn room. Vì vậy, họ đã cấu kết với các hãng bảo hiểm nhân thọ để lùa khách hàng qua bên bảo hiểm, hoặc có ngân hàng cấu kết với các doanh nghiệp phát hành trái phiếu, lùa khách hàng gửi tiền vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp đầy cạm bẫy. Chính trò lùa gà này là điểm yếu chết người, khiến cho chính quyền phải ra tay.
Hiện nay, nhiều ngân hàng đang rơi vào tình cảnh sống dở chết dở. Tuy nhiên, đó chỉ là những ngân hàng tư nhân, chứ ngân hàng thương mại có vốn nhà nước không bao giờ bị rơi vào thảm cảnh này. Việc áp room tín dụng cho các ngân hàng thương mại cũng không công bằng. Với những ngân hàng có nguồn vốn nhà nước, bao giờ cũng được nới room để họ khai thông đầu ra dòng tiền cho vay. Còn với ngân hàng tư nhân, room cho họ rất hẹp, nên dòng tiền cho vay bị nghẽn. Và vì bị nghẽn nên họ mới tìm cách lách luật, họ lùa gà của họ vào bảo hiểm, vào trái phiếu, và thế là họ bị đập. Nói tóm lại, bóp nghẹt ngân hàng cũng là nhà nước, mà ra tay đánh cho sụm cũng là nhà nước.
Mới đây, Ngân hàng Nhà nước phối hợp các cơ quan có thẩm quyền, phê duyệt phương án tăng vốn điều lệ cho nhóm “big 4”: VietinBank, Vietcombank, BIDV và Agribank. Trong khi đó, 4 ngân hàng tư nhân chịu không thấu chính sách room tín dụng, đã phải gục ngã, đó là 4 ngân hàng yếu kém thuộc diện kiểm soát đặc biệt, gồm Ngân hàng Đông Á (DongABank) và 3 ngân hàng “0 đồng” là CBBank, OceanBank, GPBank. Khi các ngân hàng bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt, thì xem như những cổ đông của họ có khả năng mất trắng tiền đầu tư. Bởi Ngân hàng Nhà nước chỉ đảm bảo an toàn cho tiền gửi của khách hàng, mà không đảm bảo giá trị cổ phiếu của những ngân hàng này.
Mới đây, bà Nguyễn Thị Hồng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, nói rằng, Ngân hàng Nhà nước vẫn cần duy trì công cụ hạn mức tín dụng. Nghĩa là trò chơi quăng thòng lọng thít cổ các ngân hàng thương mại sẽ tiếp tục. Có thể năm nay, sẽ thêm một số ngân hàng tư nhân rơi vào tình trạng khốn đốn như 4 ngân hàng đã bị đưa vào diện đặc biệt. Khi các ngân hàng tư nhân gục ngã, thì thị trường tài chính sẽ rơi vào tay các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước. Khi đó, cuộc chơi trên thị trường vốn, vốn không cân sức, lại càng mất cân bằng.
Thu Phương – Thoibao.de (Tổng hợp)
Link tham khảo:
https://tienphong.vn/sap-tang-von-khung-cho-4-ngan-hang-lon-nhat-viet-nam-post1531624.tpo
