Phim “Đào, phở và piano” không phải là lịch sử

Phim “Đào, phở và piano” có gì lạ?

Ngày 23/2, RFA Tiếng Việt có bài bình luận “Nhạc sĩ Tuấn Khanh: Thay vì “Đào, phở và piano” hãy làm phim về Gạc Ma 1988!”

RFA cho biết, “Đào, phở và piano” là bộ phim được Cục Điện ảnh đặt hàng cho Công ty Cổ phần Phim truyện I sản xuất, với kinh phí khoảng 20 tỷ đồng, lấy bối cảnh những ngày cuối cùng của trận chiến với quân Pháp, sau khi Quân đội và Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa rút lui lên Việt Bắc.

Nhạc sĩ Tuấn Khanh bình luận với RFA rằng:

Tôi đề nghị mở rộng một dự án nhân dân góp tiền để xây dựng một bộ phim điện ảnh về Trung Quốc xâm lược đảo Gạc Ma năm 1988, để tưởng nhớ những người hi sinh gần nhất của Việt Nam, để bảo vệ tổ quốc, để giúp giải bớt món nợ phim chủ đề lịch sử.”

Theo RFA, với mục đích tuyên truyền, nhà nước Việt Nam thường bỏ tiền ngân sách ra làm nhiều phim về đề tài lịch sử hay ca ngợi lãnh tụ. Tuy nhiên, các phim này thường bị xếp vào kho lưu trữ sau một vài buổi chiếu giới thiệu, hoặc được đưa chiếu miễn phí trên truyền hình quốc gia.

RFA dẫn báo chí nhà nước cho hay, doanh thu của phim “Đào, phở và piano” đến nay đã được hơn 1 tỷ đồng, trở thành một hiện tượng đối với thể loại phim kiểu này.

Nhạc sĩ Nguyễn Tuấn Khanh nhận xét:

Sau nhiều năm Nhà nước đã tung ra một cuốn phim được tài trợ về chủ đề mang tính lịch sử và tuyên truyền với cái giá 20 tỷ để đến với công chúng. Mục đích được nói rõ là nhằm nhắc lại lịch sử, không thể để lãng quên.

Nhưng… nếu không có sự vận động của các trang mạng xã hội, thì bộ phim này có lẽ cũng đã chết trong im lặng.”

Ông đặt câu hỏi về thực tâm muốn nhắc lại lịch sử và trân trọng nó, của cơ quan đặt hàng bộ phim, ở đây là Cục Điện ảnh, hay “chỉ là một dự án làm ăn, lấy đủ tiền rồi thôi?”

Bên cạnh đó, bà Nguyễn Hoàng Ánh, một trí thức ở Hà Nội, nêu ý kiến với RFA:

Người ta không nói rõ. Khi xem phim thì người xem phải hiểu rằng, đây là một câu chuyện dựng lên thôi, nó không phải là một bộ phim kiểu mô tả lại lịch sử.”

RFA cho hay, bà Ánh có gia đình nội ngoại đều ở Hà Nội trong thời điểm mà bộ phim nói đến, cho rằng, những gì diễn ra trong phim không đúng thực tế.

Theo bà Ánh:

Cái mình sợ nhất ở phim này là cách dựng phim nó làm cho người ta tưởng nhầm Pháp định giết hết mọi người, và người nào ở lại cũng đều chết cả. Nhưng gia đình mình, cả hai họ đều sống thời gian đó. Nó vẫn có sự lựa chọn cho người ở lại và người ra đi mà!”

Cho nên, mình khuyến cáo mọi người hãy coi đây là một câu chuyện có thể có một chút sự thật, nhưng mà, nó chắc chắn không phải là lịch sử. Cái đấy đáng ra các nhà làm phim làm rõ… Với một bộ phim tuyên truyền người ta có thể không có nhu cầu làm chuyện [cảnh báo], do vậy người xem phim phải có ý thức nhất.”

Bà cũng nhặt ra những hạt sạn của bộ phim, như cảnh quay chiến trận không thật, lời thoại lại “kịch hóa”, và nhiều nhân vật được sao chép lại từ nhân vật trong tác phẩm văn học khác, hoặc nhiều chi tiết vô lý của bộ phim.

Tuy nhiên, theo bà, bộ phim cũng có thành công nhất định, như nói lên nét đặc trưng hào hoa lãng mạn của Hà Nội những năm đó:

Trên chiến hào, cô gái chơi nhạc cũng vẫn là chơi nhạc Pháp, người ta vẫn hát với bài hát Pháp. Điều mà người Hà Nội thích, hay là ít nhất là người ta chỉ có cảm giác rằng, nó đúng là tính hào hoa lãng mạn và có một chút Tây phương hoá, vào khoảng những năm 1945 – 1950.”

Theo bà, đạo diễn đã rất thành công trong việc tạo nên một khung cảnh bi tráng, hào hoa và lãng mạn, một bài thơ đậm chất Hà Nội đi vào lòng người.

 

Xuân Hưng – thoibao.de

Kasse animation 7.8.2023