Link Video: https://youtu.be/UDCT0_NQ5ls
Báo VOA ngày 1/8 có bài phỏng vấn Tiến Sĩ Nguyễn Quang A, một nhà bất đồng chính kiến, bình luận về chủ đề phiên tòa “chuyến bay giải cứu”.
Theo đó, Tòa án Hà Nội hôm 28/7 đã tuyên tổng cộng bốn án chung thân trong tổng số 54 bị cáo, trong đó có ba án chung thân cao hơn mức đề nghị của Viện Kiểm sát vốn chỉ ở mức từ 12-13 cho đến 19-20 năm tù.
Đáng chú ý là cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Trung Kiên, người duy nhất bị đề nghị mức án kịch khung, trong nhóm tội nhận hối lộ không bị phán tử hình mà nhận mức tù chung thân.
Cùng mức tù chung thân còn có nguyên Cục trưởng Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao Nguyễn Thị Hương Lan (nhận hối lộ hơn 25 tỷ) và nguyên Phó Trưởng phòng Tham mưu, Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an Vũ Anh Tuấn (nhận hối lộ hơn 27 tỷ) và điều tra viên Hoàng Văn Hưng.
Trong khi đó, cựu thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng nhận mức án 16 năm tù và, cựu trợ lý Phó thủ tướng Nguyễn Quang Linh, bị phạt 7 năm.
21 bị cáo nhận hối lộ mỗi người phải nộp phạt 100 triệu đồng sung công quỹ nhà nước.
Vụ án chuyến bay giải cứu được cho là một đại án với số người tham gia nhiều nhất trong thời gian gần đây.
VOA trích dẫn ý kiến tờ Người Lao Động cho biết: Sở dĩ tòa tuyên án nặng cho các ông, bà này là vì họ ‘nhận số tiền hối lộ đặc biệt lớn, gây nhức nhối trong xã hội, mất niềm tin trong nhân dân nên cần áp dụng mức hình phạt cao hơn đề nghị mới đủ sức răn đe’.
VOA nói phiên tòa này được báo chí trong nước đưa tin rộng rãi, rầm rộ và cụ thể đến từng chi tiết tranh tụng và đã nhận được sự chú ý đặc biệt của dư luận – điều hiếm khi xảy ra trong hệ thống truyền thông vốn bị chính quyền kiểm soát chặt chẽ.
Trao đổi với VOA, ông Nguyễn Quang A, cho rằng chừng nào Việt Nam chưa giải quyết rốt ráo những căn nguyên gây ra tham nhũng như lương công chức thấp, không có báo chí tự do, không có xã hội dân sự lành mạnh và không có một nền tư pháp độc lập thì ‘dù có xử cả trăm, cả nghìn vụ như thế thì vẫn sẽ phát sinh tham nhũng’.
Ông chỉ ra rằng bản thân phiên tòa đã cho thấy ngành tư pháp không phải độc lập mà phải tuân theo lệnh của đảng.
“Đây là một vụ án điểm nên nhận được sự chỉ đạo rất kỹ lưỡng, sát sao của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng nên có sự phối hợp với nhau từ công án đến công tố và tòa án,” ông giải thích.
Nhà bất đồng này nhận định cho rằng về mặt tuyên truyền thì đây là một ‘phiên tòa rất thành công’ đối với Đảng Cộng sản. Vì họ cho báo chí đưa tin rất là rầm rộ, mục đích là để trấn an, xoa dịu sự phẫn nộ của người dân.
“Họ là bậc thầy về tuyên truyền. Tất cả báo chí đều được bật đèn xanh để đưa tin để người dân thấy là họ kiên quyết thế nào, minh bạch ra sao và trừng trị nghiêm minh thế nào,” ông A giải thích. “Tuyệt đại bộ phận người dân sẽ thấy như thấy là rất công khai, minh bạch, thỏa đáng.”
Tuy nhiên, phiên tòa kết thúc nhưng vẫn còn những vấn đề chưa giải quyết. Ông A cho rằng vụ án đã có được sự chỉ đạo chặt chẽ, để nó chỉ đi đến mức độ nào đó thôi nên những gì công chúng thấy ‘chỉ là một phần nhỏ của tảng băng nổi lên mặt nước, còn phần lớn tảng băng bị chìm thì vẫn để yên’.
Ông đưa ra ví dụ: “Tại sao ông trợ lý thứ trưởng nộp mấy chục tỉ khắc phục để được án chung thân nhưng ông thứ trưởng là cấp trên của ông ta thì chẳng ai nói gì cả,”.
Ông cũng nói thêm rằng những người dân, vốn là nạn nhân trong vụ án này, hoàn toàn có quyền đòi quyền lợi, nhưng cái khó ở Việt Nam là người dân cần phải tập hợp lại để cùng khởi kiện, và họ cần đến các tổ chức xã hội dân sự giúp đỡ vì từng người một không thể làm được.
“Họ có thể yêu cầu Nhà nước rằng trong số tiền hàng chục tỷ mà Nhà nước thu hồi vốn không phải tiền Nhà nước có thể được trích lấy một phần để bồi thường thiệt hại cho họ,” ông nói.
Vì phiên tòa vừa rồi đã xử các doanh nghiệp làm sai, các quan chức nhận hối lộ là sai thì các nạn nhân có thể dựa trên cơ sở pháp lý đó để đấu tranh. Ông nói thêm.
Minh Vũ
>>> Bắc thang lên hỏi ông trời, đút tiền quan chức có đòi được không?
>>> Công nghiệp hoa hậu: Sản xuất đại trà, hoa hậu như rươi, chất lượng báo động.
>>> Cơ hội chạy án còn nhiều, 4 án chung thân sẽ còn cơ hội gỡ, miễn có đủ tiền
>>> Thích Trúc Thái Minh là “cao thủ” hay “anh ngố” khi ra chiêu đỡ đòn “tranh ăn” của Bộ Tài chính?
Võ Kim Cự vận động thành lập hiệp hội sâm.
