Link Video: https://youtu.be/A47f0rs5ULM
Ngày 4/4, trang RFI Tiếng Việt có bài “Giăng nợ, tự Trung Quốc rơi vào bẫy”, bình về việc Trung Quốc cung cấp tín dụng cho các nước nghèo trong khuôn khổ dự án “Một Vành Đai Một Con Đường”.
Bài viết dẫn nguồn từ báo cáo mới nhất của AidData, theo đó, Trung Quốc đứng trước nguy cơ tự sa vào bẫy nợ của chính mình, buộc phải tham gia đàm phán đa phương để “xóa nợ” cho các nước nghèo.
RFI dẫn kết luận của nhóm chuyên gia thuộc Ngân Hàng Thế Giới, Harvard Kennedy School và Kiel Institute đưa ra trong báo cáo AidData, được công bố hôm 28/3. Theo đó, thứ nhất, Trung Quốc đang trở thành “nhà cung cấp tín dụng sau cùng” trước khi một quốc gia tuyên bố vỡ nợ. Thứ hai, trong giai đoạn 2008 – 2021, Trung Quốc đã phải “tung phao cứu” 22 con nợ sắp “chết đuối” với tổng số tiền lên tới 240 tỷ, vào cuối năm 2021. Nhưng Bắc Kinh không hào phóng với tất cả các con nợ như nhau, không phải ai cũng được “đưa vào bờ trước khi bị thác nợ cuốn trôi”. Thứ ba, gánh nặng của gói “tín dụng khẩn cấp” càng lúc càng lớn.
Tuy nhiên, báo cáo AidData lưu ý: Ngay cả trong vai trò “người cho vay sau cùng”, Trung Quốc vẫn làm giàu trên sự tuyệt vọng của các nền kinh tế đang mắc nợ chồng chất, với lãi suất cao hơn Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF.
Chuyên gia Isabelle Feng, Đại Học Tự Do Bruxelles, cộng tác viên của trung tâm nghiên cứu về châu Á, Asia Centre – Paris, nói với RFI rằng, việc giải cứu một nền kinh tế mang nợ quá nhiều, chỉ là cách bơm thêm tín dụng với lãi suất “nhẹ” cho một quốc gia đã mang nợ chồng chất.
“Vấn đề là Trung Quốc không đòi hỏi bên đi vay những cam kết cải tổ hệ thống cơ cấu, cải tổ hành chính hay là tiết kiệm để vực dậy tài chính.”
Chuyên gia Isabelle Feng nhắc lại, từ 20 năm nay, Trung Quốc trở thành chủ nợ hàng đầu của các nước nghèo, gồm 147 nước, với tổng các khoản vay là 950 tỷ đô la. Riêng tại châu Phi, tình trạng tài chính của các quốc gia trong vùng đã xấu đi do mang nợ Trung Quốc. Khi cấp tín dụng cho bất kỳ một quốc gia nào, Trung Quốc không quan tâm đến những điều kiện của bên đi vay về nhân quyền, quyền lao động, tham nhũng … hay cung cách điều hành đất nước của bên liên quan. Nếu như đấy là những quốc gia bị tham nhũng lũng đoạn thì sẽ càng lún sâu vào khủng hoảng, càng mắc nợ. Trung Quốc không ngần ngại cho vay thêm dưới dạng tín dụng khẩn cấp như vừa giải thích ở trên.
Như vậy, RFI nhận xét, đi vay Trung Quốc “dễ chịu hơn” là IMF. Vì vay IMF phải vượt qua nhiều thử thách của nhà tài trợ, với việc buộc phải cắt giảm chi tiêu công, giảm thâm hụt ngân sách nhà nước và áp dụng các chương trình thắt lưng buộc bụng.
Trong khi đó, chuyên gia Isabelle Feng cho hay, các khoản tín dụng của Trung Quốc thiếu minh bạch với những điều khoản bí mật, ví dụ như: Giấu thông tin đi vay; không một bên nào khác có quyền đàm phán hoãn nợ, xóa nợ.
Thế nhưng, theo RFI, từ cuối năm 2019 đến nay, dưới tác động của khủng hoảng y tế, tiếp theo sau là chiến tranh Ukraina, giá năng lượng, lương thực tăng cao khiến nhiều nước đi vay Trung Quốc càng lúc càng khó thanh toán khoản nợ đáo hạn. Nhưng “đấy chính là mối nguy hiểm”, theo Isabelle Feng, và giới nghiên cứu Trung Quốc bắt đầu báo động, bởi Trung Quốc có thể bị thiệt hại trong các khoản giao dịch tài chính này.
RFI dẫn báo cáo của AidData, cho biết, “60 % vốn Trung Quốc cho vay, hiện do các quốc gia đang trong tình trạng khốn đốn nắm giữ”. Nói cách khác, khoảng 300 tỷ đô la nợ Bắc Kinh đã cấp cho các nước ngoài thuộc diện mang tính rủi ro cao.
Trước tình thế đó, lần đầu tiên Trung Quốc chấp nhận đàm phán đa phương để tái cơ cấu nợ của các nước nghèo. Bởi, theo Isabelle Feng, giúp con nợ để họ vẫn có khả năng trả nợ cũng có lợi cho Trung Quốc, nếu không sẽ mất trắng. Trung Quốc giờ đây trong thế “đâm lao phải theo lao”.
RFI đưa thêm một lý do khác nữa khiến Trung Quốc bắt buộc phải cứu các nước đang mang nợ mình, đó là yếu tố chính trị. Ví dụ ở châu Phi, Trung Quốc muốn thể hiện một hình ảnh “khác với các cường quốc thực dân châu Âu” xưa kia, và họ muốn “mua chuộc lá phiếu” của châu lục này. Điều đó lại càng có ý nghĩa hơn khi mà Bắc Kinh lao vào một cuộc đối đầu với Mỹ và có tham vọng trở thành một “siêu cường thế giới về mọi mặt”.
Minh Vũ – Thoibao.de (Tổng hợp)
>>> Chủ tịch V.V Thưởng bị “hoang tưởng” hay trí tuệ chưa đủ lớn?
>>> “Chị đại” điều gái cho cựu Giám đốc Công an Quảng Trị giờ dùng Hội An “trấn lột” khách
>>> Miếng ăn triệu đô của các tướng Công an, Bộ Công an thời ông Tô thối nát tột cùng
Điều tra F88 – một hình thức trấn áp tư bản mới của Đảng
