Nhà hoạt động thường xuyên chỉ trích Điện Kremlin của Nga, Alexei Navalny, được nói là đang trong tình trạng “rất đáng lo ngại” sau khi ông được đưa khỏi Siberia đến Đức ngày thứ Bảy để chạy chữa vì ngã bệnh nặng.
Là đối thủ lâu năm của Tổng thống Vladimir Putin và là nhà vận động chống tham nhũng, ông Navalny đổ gục trên máy bay hôm thứ Năm sau khi uống trà mà các đồng minh của ông tin là bị tẩm độc; họ cáo buộc các nhà chức trách đang cố che giấu tội ác.
Nhân viên y tế tại bệnh viện ở thành phố Omsk tối ngày thứ Sáu nói, sau khi bệnh viện chấp thuận cho ông Navalny ra ngoài, rằng ông được đưa vào tình trạng hôn mê và tính mạng của ông ta không gặp nguy hiểm ngay tức thì.
Máy bay cấp cứu, do Tổ chức Cinema for Peace thu xếp, đã bay đến sân bay Tegel ở Berlin vào sáng sớm ngày thứ Bảy và ông Navalny, 44 tuổi, được gấp rút đến khu phức hợp bệnh viện Charite, Reuters đưa tin.
Bệnh viện nói trong một phát biểu rằng họ sẽ cung cấp thông tin cập nhật về tình trạng của ông và việc chữa trị thêm sau khi hoàn tất các xét nghiệm và sau khi tham khảo ý kiến của gia đình ông. Bệnh viện nói thêm có thể sẽ mất một khoảng thời gian, theo Reuters.
“Tình trạng sức khỏe của ông ấy rất đáng lo ngại,” Jaka Bizilj, người sáng lập Cinema for Peace, nói với các phóng viên bên ngoài bệnh viện.
“Chúng tôi nhận được thông điệp rất rõ ràng từ các bác sĩ rằng nếu máy bay không hạ cánh khẩn cấp ở Omsk, ông ấy lẽ ra đã chết,” ông Bizilj nói, nói thêm rằng các bác sĩ và gia đình ông Navalny sẽ cung cấp thêm thông tin về tình trạng của ông.
Các bác sĩ điều trị cho ông Navalny ở Omsk đã nhấn mạnh vào thứ Sáu rằng ông quá yếu để được đưa đi.
Nhưng sau đó họ cho biết tình trạng của ông đủ ổn định cho chuyến bay tới Đức. Vợ ông là Yulia đi cùng ông.
Một chuyến bay y tế, do Tổ chức phi chính phủ của Đức Cineme for Peace chi trả, đang đưa ông Navalny đến Berlin, nơi ông sẽ được điều trị tại bệnh viện Charité.
“Máy bay của Alexei đã cất cánh đến Berlin“, phát ngôn viên của ông, Kira Yarmysh tweet vào sáng thứ Bảy. “Vô cùng cảm ơn mọi người đã ủng hộ. Cuộc đấu tranh vì sự sống và sức khỏe của Alexei chỉ mới bắt đầu“
Bà Yarmysh trước đó cho biết đáng tiếc là các bác sĩ đã mất quá nhiều thời gian để phê duyệt chuyến bay của ông vì máy bay và các tài liệu phù hợp đã sẵn sàng từ sáng thứ Sáu.
Ông Navalny ngã bệnh trong chuyến bay từ Tomsk đến Moscow hôm thứ Năm, và máy bay của ông phải hạ cánh khẩn cấp ở Omsk. Một bức ảnh trên mạng xã hội cho thấy ông đang uống một cốc gì đó tại một quán cà phê ở sân bay Tomsk trước chuyến bay. Nhóm của ông nghi ngờ một chất độc đã được cho vào trà của ông.
Video sau đó cho thấy cảnh ông Navalny đang la hét trong đau đớn trên chuyến bay. Hành khách Pavel Lebedev cho biết ông nghe thấy nhà hoạt động “hét lên vì đau đớn“.
Bizilj, một nhà hoạt động và nhà làm phim người gốc Slovenia, trước đó đã được tờ Bild dẫn lời nói rằng tình trạng của ông Navalny ổn định trong suốt chuyến bay và sau khi máy bay hạ cánh.
Hai năm trước, Pyotr Verzilov, một nhà hoạt động chống Điện Kremlin khác và là thành viên của nhóm nghệ thuật Pussy Riot, đã được điều trị tại bệnh viện Charite sau khi ông bị đầu độc ở Moscow.
Ông Navalny là một cái gai đối với Điện Kremlin trong hơn một thập niên qua, phơi bày điều mà ông nói là tình trạng tham nhũng trong giới chóp bu và huy động những đám đông người biểu tình trẻ tuổi.
Ông đã nhiều lần bị bắt giam vì tổ chức các cuộc gặp gỡ và tập hợp công khai và bị kiện về các cuộc điều tra tham nhũng của ông. Ông bị cấm tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2018.
Bác sĩ trưởng của bệnh viện nơi ông Navalny đang được điều trị ở Omsk, Alexander Murakhovsky, cảnh báo vào cuối ngày thứ Sáu rằng họ không khuyến nghị đi máy bay, “nhưng vợ ông ấy nhất quyết yêu cầu chồng mình phải được chuyển đến một bệnh viện ở Đức“.
“Tình trạng của bệnh nhân đã ổn định“, phó bác sĩ Anatoly Kalinichenko được hãng thông tấn Interfax dẫn lời.
“Vì chúng tôi có yêu cầu của người thân cho phép đưa ông ấy đi đâu đó, chúng tôi hiện đã đưa ra quyết định rằng chúng tôi không phản đối việc chuyển ông ấy đến một cơ sở điều trị nội trú khác.”
Các bác sĩ cho biết trước đó không tìm thấy chất độc nào trong cơ thể ông, và rằng tình trạng của ông có thể là kết quả của chứng “rối loạn chuyển hóa” do lượng đường trong máu thấp.
Các quan chức y tế sau đó chỉ ra rằng dấu vết của một hóa chất công nghiệp đã được tìm thấy trên da và tóc của ông. Bộ Nội vụ địa phương nói với hãng thông tấn Rapsi rằng hóa chất này thường có trong các polyme để cải thiện độ đàn hồi của chúng, nhưng không thể xác định được nồng độ của nó.
Navalny là người chỉ trích Tổng thống Vladimir Putin có tiếng tăm, ông đã liên tục vạch trần nạn tham nhũng ở Nga. Ông đã đi tù nhiều lần.
Những người ủng hộ ông Navalny nói gì?
Tại một cuộc họp báo ở Berlin, trợ lý của ông Navalny, Leonid Volkov, cho biết ban đầu, các bác sĩ tại bệnh viện đã giúp đỡ để tạo điều kiện cho ông chuyển viện nhưng đột ngột ngừng làm việc đó.
“[Nó] giống như một cái gì đó đã bị tắt – như tắt chế độ thuốc, bật chế độ che đậy – và các bác sĩ từ chối hợp tác thêm nữa, từ chối cung cấp bất kỳ thông tin nào ngay cả cho vợ của Alexei,” ông nói.
“Các bác sĩ giúp làm thủ tục giấy tờ để có thể đưa Alexei đến Charité bắt đầu nói rằng không thể đưa ông ấy đi lúc này vì tình trạng của ông ấy không ổn định, họ tự mâu thuẫn với chính mình.”
Quỹ Điện ảnh Vì Hòa bình được thành lập bởi nhà hoạt động và nhà làm phim Jaka Bizilj. Vào năm 2018, quỹ đã sắp xếp việc điều trị cho Pyotr Verzilov – một nhà hoạt động trong nhóm biểu tình Pussy Riot của Nga – người có các triệu chứng ngộ độc.
Vợ cũ của ông Verzilov, nhà hoạt động Nadya Tolokonnikova, nói với BBC News rằng tình trạng của ông Navalny giống như vụ “đầu độc” chồng cũ của bà.
“Điều mà các bác sĩ Đức nói với tôi sau khi không tìm thấy chất độc trong máu chồng cũ của tôi là chất độc sẽ biến mất trong ba ngày. Vì vậy, các bác sĩ Nga chỉ cho ông ấy đi khi họ chắc chắn không còn dấu vết của chất độc“, bà giải thích.
Bà cũng bày tỏ sự ngạc nhiên về những gì đã xảy ra với ông Navalny: “Tôi nghĩ Alexei là một nhân vật chính trị quyền lực đến mức ông Putin sẽ không can thiệp“.
Vợ ông Navalny là Yulia đã viết thư cho Tổng thống Putin đề nghị ông cho phép đưa chồng bà đi. Bà sợ rằng giới chức Nga đang trì hoãn để bằng chứng về bất kỳ chất hóa học nào sẽ bị mất.
Người phát ngôn của ông Putin, Dmitry Peskov hôm thứ Năm cho biết Điện Kremlin sẽ giúp đưa ông Navalny ra nước ngoài nếu cần thiết và chúc ông “hồi phục nhanh chóng“. Hôm thứ Sáu, ông nói rằng đó hoàn toàn là một quyết định y tế.
Các nhà lãnh đạo nước ngoài bao gồm Angela Merkel của Đức và Emmanuel Macron của Pháp đã bày tỏ quan ngại đối với ông Navalny. Tại Mỹ, ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden đã mô tả vụ việc là “không thể chấp nhận được” và thề rằng, nếu đắc cử, ông sẽ “chống lại những người chuyên quyền như Putin“.
Navalny bị nhắm mục tiêu
Tháng 4/2017: Ông được đưa đến bệnh viện sau khi bị tạt thuốc nhuộm khử trùng màu xanh lá cây lên mặt ở Moscow. Đó là lần thứ hai ông bị tấn công bằng zelyonka (“màu xanh lục sáng” trong tiếng Anh) vào năm đó. “Nó trông buồn cười nhưng nó đau như địa ngục,” ông viết trên Twitter sau vụ tấn công.
Tháng 7/2019: Ông bị kết án 30 ngày tù sau khi kêu gọi biểu tình trái phép. Ông ngã bệnh trong tù và các bác sĩ cho biết ông đã bị phản ứng dị ứng cấp tính, chẩn đoán ông bị “viêm da tiếp xúc“. Bác sĩ riêng của ông cho rằng ông có thể đã tiếp xúc với “một số chất độc hại” và ông Navalny nói rằng ông có thể đã bị đầu độc.
Tháng 12/2019: Lực lượng an ninh Nga đột kích các văn phòng Tổ chức Chống Tham nhũng của ông, lấy đi máy tính xách tay và các thiết bị khác. Đoạn phim CCTV cho thấy các quan chức sử dụng các thiết bị điện để đi qua cửa. Đầu năm đó, tổ chức của ông bị tuyên bố là “đặc vụ nước ngoài“.
Cuộc trưng cầu dân ý sửa đổi Hiến pháp hôm 1-7 đã mở đường cho khả năng ông Putin có thể cầm quyền tới năm 84 tuổi.
Cho đến nay, Hiến pháp Liên bang Nga quy định tổng thống chỉ được cầm quyền liên tục hai nhiệm kỳ và không ai được tái tranh cử sau bốn lần cầm quyền.
Nhưng nhờ sửa đổi mới, ông Putin có thể làm thêm hai nhiệm kỳ 6 năm nữa, tới tận năm 2036, khi ông 84 tuổi.
Với gần 30% phòng phiếu được kiểm sau bảy ngày bầu cử, 74% cử tri Nga đồng ý thông qua cải cách hiến pháp, theo báo Nga hôm 02/07.
Thông tín viên của nhật báo độc lập từ Matxcơva cho biết thêm, trong suốt một tuần lễ kể từ ngày 25, một cuộc bỏ phiếu được dàn dựng kỹ lưỡng để cho phép tổng thống Nga cầm quyền mãi mãi.
Theo thăm dò ý kiến, chỉ có 42% người Nga tin là bầu cử trong sạch. Một loạt sự kiện bất thường được ghi nhận: quan sát viên đại diện các đảng phái không được vào phòng phiếu, người đi bầu chỉ cần ký tên, không cần ghi số căn cước.
Chưa hết: nhiều nhân chứng than phiền trên báo là giới công chức bị ép phải đi bầu, nếu không sẽ bị sa thải.
Le Monde cũng biết những tiết lộ tương tự của nhiều nhà giáo và nhân viên các công ty công hay bán công. Nhiều công chức, do lo sợ, phải cung cấp địa chỉ của thân nhân và cam kết sẽ vận động ít nhất 10 người đi bầu.
Tại Matxcơva, kênh truyền hình độc lập Nga Dojd cho biết nhiều người hưu trí được ghi tên vào danh sách cử tri xin ủy nhiệm, mà không được hỏi ý kiến. Người làm “dịch vụ” này được thù lao từ 50 đến 75 rúp.
Theo phân tích của lãnh đạo Đảng Cộng Sản Nga, Guennadi Ziouganov, đây là điều trớ trêu khi biết rằng ông Putin đã thâu tóm « nhiều quyền lực hơn cả những vị pharaon Ai Cập xưa kia, hơn cả các vị sa hoàng Nga hay tổng bí thư đảng Cộng Sản dưới chế độ Xô Viết ». Đồng thời, các tiếng nói đối lập ở Nga vừa bị chia rẽ, vừa ít nhiều bị vô hiệu hóa.
Hải Yến – Thoibao.de (Tổng hợp)
>>> “Cuộc chiến” Mỹ – Trung quyết định tương lai thế giới
>>> Bắc Triều Tiên: Mặc dân đói khát – Đảng vẫn chế tên lửa hạt nhân
